Przed księgowymi dużo pracy. Zarówno w kontekście zamknięcia roku 2022 i obowiązujących przepisów „Polskiego Ładu“, jak i dalszej przyszłości, która kreuje nowe wyzwania związane ze zmieniającym się charakter pracy. Już obecne doświadczenia pokazują, że automatyzacja nie będzie wypierać księgowych z zawodu, tylko zwolni im czas na bardziej odpowiedzialne zadania. To główne wnioski płynące z obrad konferencji „Najbliższe wyzwania dla księgowych“.
We wtorek, 25 października 2022 odbyła się konferencja pt. „Najbliższe wyzwania dla księgowości“, której uczestników i prelegentów mieliśmy okazję gościć w naszym Centrum Edukacji w Poznaniu, przy ul. Ziębickiej. Publiczność dopisała - w auli obecnych było ponad 100 osób.
Jak podkreślił w swoim wystąpieniu otwierającym konferencję Grzegorz Bosy, Wiceprezes Zarządu Oddziału Wielkopolskiego w Poznaniu Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, była to pierwsza „pełnowymiarowa“ konferencja od ogłoszenia pierwszego lockdownu w 2020 r. A zarazem ostatnia w tej kadencji, bowiem w styczniu odbędą się nowe wybory władz.
Grzegorz Bosy podziękował słuchaczom za przybycie, a prelegentom - za ich aktywny wkład w przygotowanie merytoryczne całej konferencji.
E-faktura już w 2024, ale czy na pewno?
Pierwsze z wystąpień merytorycznych dotyczyło wprowadzenia systemu e-faktur. Dr Zofia Wierzbińska zwróciła uwagę, że pojawienie się takiego rozwiązania jest naturalną konsekwencją pewnej ewolucji, którą przeszła księgowość do dzisiejszych czasów. Podkreśliła, że w momencie wdrożenia obowiązkowego stosowania e-faktury, system będzie musiał przejść typowe „choroby wieku dziecięcego“, ale mimo pewnych wad, istotne jego cechy wprowadzą więcej stabilności w pracy księgowych. Mowa szczególnie o tym, że raz wystawiona w systemie faktura będzie nieodwołalna, co powinno ukrócić problemów związanych z tzw. podmiankami po dodatkowych ustaleniach między kontrahentami, w których księgowość nie uczestniczy.
Wobec sporego rozwarstwienia jeśli chodzi o poziom zaawansowania technologicznego przedsiębiorstw, może się okazać, że wiele jednostek będzie miało do pokonania pewien próg rozwoju, aby móc realizować swoje obowiązki.
Przymus cyfrowy - czy biura rachunkowe przejmą obowiązki swoich klientów?
Konieczność pokonania progu cyfrowego Leszek Lewandowicz (Sekretarz Zarządu Głównego i Oddziału Wielkopolskiego w Poznaniu Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, doradca podatkowy, wykładowca SKwP) nazwał w swoim wystąpieniu „przymusem cyfrowym“, gdyż – jak słusznie zauważył – jest wielu drobnych przedsiębiorców, którzy nie potrzebowali posługiwać się do tej pory narzędziami cyfrowymi w swojej pracy i rozliczeniach z klientami. Chodzi tu głównie o mechaników, hydraulików, krawcowe, zakłady fryzjerskie, kwiaciarnie - czyli działalności, w których usługa czy produkt nie mają w sobie żadnego komponentu cyfrowego, płatność następuje zwykle od razu po wykonaniu usługi, gotówką, a rachunki i/lub faktury można wypisać ręcznie na druku akcydensowym.
W tym kontekście pojawia się pytanie - czy będą sobie radzić z postępującą cyfryzacją relacji gospodarczych, narzucaną przez urzędy? A może będą wywierać presję na obsługujących ich księgowych i biura rachunkowe, aby przejęły część tych cyfrowych obowiązków? Te pytania pozostały bez jednoznacznej odpowiedzi.
W swojej prezentacji Leszek Lewandowicz mówił też o pracy, jaka w świetle obowiązywania zbioru przepisów znanych pod łączną nazwą Polski Ład, czeka księgowych tuż po nowym roku. Zwrócił uwagę, że główne ustawy podatkowe (dot. PIT i CIT) mają łącznie prawie 800 stron tekstu ujednoliconego i rzetelne zapoznanie się z ich treścią jest wyzwaniem nie tylko dla przedsiębiorców, ale nawet dla osób, które zawodowo zajmują się rozliczeniami podatkowymi.
Zaapelował na koniec o wsparcie dla postulatu wypracowania nowej koncepcji podatków dochodowych - w taki sposób, aby uwzględniała ona głos przedstawicieli środowisk zawodowych.
Czy banki centralne chcą mieć swoje bitcoiny?
Ekspertka rynku krypto walut i walut cyfrowych, dr Katarzyna Ciupa, zapoznała słuchaczy z koncepcją blockchain i kryptowalut. Podkreśliła różnice między walutami cyfrowymi i krypto walutami, a także - ku zdziwieniu niektórych uczestników - powiedziała, że wiele banków centralnych już teraz pracuje nad swoimi walutami cyfrowymi.
Dowiedzieli się oni również, że kryptowanuty i waluty cyfrowe są już obecne w regulacjach UE oraz IFRA, a także można odnieść do nich przepisy Ustawy o Rachunkowości w zakresie art. 3, ust. 1 pkt. 17.
Autorka dwóch książek poświęconych tematyce kryptowalut zwróciła uwagę również na niewątpliwe plusy blockchain jako koncepcji rejestrowania rozliczeń. Rozproszenie systemu, bez jednego konkretnego punktu ataku w przypadku cyber-zagrożeń, możliwość prześledzenia operacji wykonywanych przez każdego z uczestników obrotu wynikająca z ich nieodwołalnego charakteru to - zdaniem ekspertki - niewątpliwe korzyści tego rozwiązania. Podobnie, jak brak uprzywilejowanej pozycji w dostępie do informacji. Nie ma w blockchain czasów nadrzędnych i podrzędnych. Wszyscy dowiadują się o nowych zdarzeniach równocześnie.
Będzie czas, aby włączyć się w zarządzanie
Finałem konferencji był panel dyskusyjny z udziałem dr hab. prof. UE w Poznaniu Remigiusza Napiecka, Łukasza Motały, prezesa zarządu w spółce audytorskiej 4Audyt, będącej również członkiem wspierającym SKwP, oraz Macieja Firsowicza - CEO w Aidem Art, firmie wdrażającej oprogramowanie m.in. w biurach rachunkowych. Moderatorem panelu był dr hab. prof. UEP Marek Cieślak.
Znamienne jest, że w dyskusji wzięło udział dwóch przedstawicieli nauki, z katedry rachunkowości zarządczej. To właśnie ten kierunek - zdaniem panelistów - będzie miał coraz większy udział w pracy księgowych.
Automatyzacja - wbrew temu, co głosi pokutująca ciągle w środowiskach biznesowych opinia - nie sprawi, że księgowi będą mniej potrzebni. Wręcz przeciwnie - automatyzacja uwolni ich od mechanicznej, powtarzalnej części pracy i pozwoli skupić się na bardziej biznesowym podejściu, a mianowicie - dostarczaniu na czas użytecznej informacji finansowej dla decydentów. Co to znaczy „użytecznej“? Takiej, która pozwala na czas podjąć decyzję, która może następnie przełożyć się na korzyść finansową lub przewagę konkurencyjną.
Jak podkreślił Łukasz Motała - informacja musi być wyprzedzająca, aby miała sens zarządczy. Ma to szczególne znaczenie w firmach produkcyjnych, gdzie kalkulacja kosztów wytworzenia ma fundamentalne znaczenie dla przewagi konkurencyjnej.
Paneliści zgodzili się również co do tego, że automatyzacja nie uczyni pracy wolnej od problemów. Będzie natomiast przestrzeń, aby się nimi zająć z należytą uwagą. Faktury o powtarzających się numerach, a innych kwotach, pomyłki w stawkach VAT, błędne nazewnictwo w wyszczególnieniu produktów/usług na fakturze - to tylko część zagadnień, z którymi w przewidywalnej przyszłości roboty i automaty księgowe z całą pewnością sobie nie poradzą. Nie wspominając już nawet o tym, że automat nie podejmie decyzji o tym, jaką informację przekazać do prezesa, aby ten mógł świadomie podejmować decyzje biznesowe.
Z konferencji prosto na Akcję BILANS
Na zakończenie spotkania rozlosowano wśród uczestników nagrody. Wśród nich - główną było uczestnictwo w szkoleniach, które już od lat funkcjonują w Oddziale Wielkopolskim w Poznaniu Stowarzyszenia Księgowych w Polsce pod nazwą „Akcja BILANS“.
Nagrodami dodatkowymi były podręczniki zaawansowanej rachunkowości wraz z dedykacją autora - prof. Wiktora Gabrusewicza, Prezesa Zarządu Oddziału Wielkopolskiego w Poznaniu Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, prenumerata miesięcznika „Rachunkowość“ oraz zestawy użytecznych gadżetów z logo naszego Stowarzyszenia.
Frekwencja dopisała do samego końca, a po intensywności rozmów kuluarowych, zarówno w przerwie, jak i tuż po zakończeniu części merytorycznej, widać było, jak bardzo potrzebne są tego typu spotkania branżowe dla członków Stowarzyszenia.
